1- مساجد محل پرستش و بندگي آفریدگار میباشند؛ 2- مساجد مربوط به علما و روحانيون و حیطههاي علميه تحت عنوان مبلغان اسلام و معارف ديني ميباشند؛ 3- مساجد پايگاههاي سياسي مذهبياي میباشند كه تعدادشان بسيار زياد و در سراسر شهرها و محلهها و روستاها پهناور و پراكنده میباشند. هيچ حزب و مجموعه حسینیه نصرت مشهد و جرياني نيست كه تا اين اندازه داراي پایگاه و پايگاه باشد؛ 4- عموم مسلمان همگی روزه يك يا چند دفعه در اين پايگاههاي اسلامي حضور پيدا ميكنند و اين پديدهاي میباشد كه در هيچ حزب و مجموعه و يا حركتي در عالم سوابق ندارد؛
5- مساجد پايگاههايي دائمی و غیر وابسته میباشند و به افراد يا جريان خاصي وابستگي ندارند. افراد مي آيند و ميفرایند ولي مساجد همچنان میباشند و انحلال ندارند؛ 6- مساجد مراكزي مردمي میباشند چه از حیث تشکیل داد و اداره و چه از دید حضور در مساجد و منفعتگيري از فيوضات آن، عموم نقش اصلي و محوري را دارا ميباشند؛ 7- مساجد محل روشنگري عموم و حركت دادن آنها در راستاي هدف ها و اپلیکیشنهاي حكومت اسلامي ميباشند.
مساجد به انگیزه همين ويژگيهاي مهمي كه داشته و داراهستند، در روزگار رژيم پهلوي، مغضوب واقع شدند. در آن زمانه در تاثیر تبليغات اشتباه گوشه و کنار و جو اجتماعي را به سیرتکاملاي صحیح كرده بودند كه مساجد فقطً به مسائل نماز و عبادت محصور بود. به بركت انقلاب اسلامي مساجد سکو اصلي خویش را بازيافتند و فعاليت و نقش آنها پیشرفت بسيار زيادي يافت. اين دگرگونی از به عبارتی ماههاي نقط ی اوج جنگ و انقلاب يعني ماههاي پاياني قدمت رژيم پهلوي آغازشده و در سالهاي اوليه انقلاب به نقطع ی عطف خویش رسيد. گسترش نقش آدرس حسینیه نصرت مشهد مساجد و گشوده يافتن درجه واقعي خویش بعد از انقلاب، مصاديق و مظاهر گوناگوني داراست كه به چندین گزینه آن اشاره ميكنيم.
در ماههاي نقطع ی عطف انقلاب در سال 57 مساجد به پايگاههاي مبارزاتي و انقلابي تبديل شد و با محوريت بخشيدن به جنگ توانست رژيم پهلوي را از پاي درآورد. امامخميني (ره) در اين خصوص ميفرمايند: «اين مساجد میباشد كه اين بساط را صحیح كرد. اين مساجد میباشد كه نهضت را صحیح كرد. در قول فرستاده الله (ص)هم و بعد هم تامدتها مسجد مركز اجماع سياسي بود، مركز تجييش جيوش بود. محراب يعني مكان حرب، مكان مبارزه، هم پیکار با شيطان و هم پیکار با طاغوت… اي ملت، مسجدهاي خودتان را نگهداری كنيد»(1در بيان ديگري ميفرمايند: «اسلام مساجد را سنگر قرار بخشید و وسيله شد از باب اينكه از همين مساجد، از همين جمعيتها، از همين آدینهها و جماعات، همگی اموري كه اسلام رابه پيش ميپیروزی و قيام را به پيش ميموفقیت، مهيا باشد»(2
هم در روزگار پیکار و هم بعداز پيروزي انقلاب، مساجد به پايگاههاي روشنگري و دادن آگاهيهاي سياسي اجتماعي به عموم جنگ جو و انقلابي تبديل شدند. مسائل سياسي انقلاب، حیطه و دنیا، خطراتي كه انقلاب را تهديد ميكند، آشنایی معاندان داخلي و خارجي، راههاي رویا رویی و ايستادگي دربرابر معاندان انقلاب و اسلام به عنوان مثال مسائلي بودند كه طي سالهاي بعد از انقلاب به طور عظیم در مساجد گزینه اعتنا قرار گرفته و عموم مسلمان ايران نسبت به آنها توجيه و با خبر شدند. بدين ترتيب عملاً مساجد از جنبه عبادي صرف بیرون گردیده و افزون بر آن جنبه هاي سياسي و اجتماعي نيز پيدا كردند. در واقع مساجد به يك پايگاه مجموع عيارسياسي و انقلابي تبديل شدند و اين به عبارتی چيزي بود كه متبوع امام راحل بود. حضرت امام در اين رزرو حسینیه نصرت مشهد باره ميفرمايند:«مسجد و منبر در ابتدا اسلام مركز فعاليتهاي سياسي بوده جنگهايي كه در اسلام ميگردیده است بسياري از آن در مسجد طرحش ريخته ميشد»(3). نيزميفرمايند: «مساجد بهترين سنگرها و آدینه و جماعات مطلوبترين ميدان تشكل و بيان مصالح مسلمين ميباشند. امروز دولتها و سرسپردگان ابرقدرتها اگرچه به نزاع جدي با مسلمانها برخاستهاند … ولي هیچ زمان جثارت و توان تعطيل مساجد و معابد مسلمين را براي هميشه ندارند و فروغ عشق و علاقه و معرفت ميليونها مسلمان را نميتوانند خموشی كنند»(4). دربيان ديگري مي فرمايند: «اين مسجدالحرام و مساجد در حین نبی اكرم (ص) مركز جنگهاو مركز سياستها و مركز کارها اجتماعي و سياسي بوده. اين طور نبوده میباشد كه در مسجد پيغمبر (ص) به عبارتی مسائل عبادي نماز و روزه باشد، مسائل سياسياش بيشتر بوده. هر وقت ميخواستند به پیکار بفرستند افراد را، و بسيج كنند عموم را براي جنگها، از مسجد آغاز ميكردند اين کارها را»(5). به همين جهت میباشد كه حضرت امام تاكيد ميفرمودند: «اميدوارم كه چیره به اين دستور بشويد و مساجدمان برگردد به اکنون مساجد صدراول»(6در راستاي گسترش فعاليتهاي سياسي اجتماعي مساجد بعداز انقلاب، مساجدنقش مدد و حراست مردمي از انقلاب را در قبال معاندان داخلي و خارجي بر عهده داشته میباشد. جوان ها پرشور و انقلابي با حضوري بزرگ شماره تلفن حسینیه نصرت مشهد و شبانهروزي در مساجد و با آموزشهاي نظامي و آشنايي با سلاح و به كارگيري آن، به مراقبت و حراست از انقلاب پرداختند. مخصوصاً در مقابل کارشکنیهاي عامل ها بازمانده از رژيم منحط پهلوي و نيز گروههاي گم راه و مفسد و منافقين كه به دشمني با عموم مسلمان و انقلابي به پا خاسته بودند، نقش بسيار مهمي ايفا كردند.
شكلگيري بسياري از نهادهاي انقلابي نيز از مساجد بوده و هسته اوليه آنها از همين مساجد ريشه و نضج گرفته میباشد. كميتههاي انقلاب اسلامي يكياز همين موردها میباشد.
1- مساجد محل پرستش و بندگي آفریدگار میباشند؛ 2- مساجد مربوط به علما و روحانيون و حیطههاي علميه تحت عنوان مبلغان اسلام و معارف ديني ميباشند؛ 3- مساجد پايگاههاي سياسي مذهبياي میباشند كه تعدادشان بسيار زياد و در سراسر شهرها و محلهها و روستاها پهناور و پراكنده میباشند. هيچ حزب و مجموعه حسینیه نصرت مشهد و جرياني نيست كه تا اين اندازه داراي پایگاه و پايگاه باشد؛ 4- عموم مسلمان همگی روزه يك يا چند دفعه در اين پايگاههاي اسلامي حضور پيدا ميكنند و اين پديدهاي میباشد كه در هيچ حزب و مجموعه و يا حركتي در عالم سوابق ندارد؛
5- مساجد پايگاههايي دائمی و غیر وابسته میباشند و به افراد يا جريان خاصي وابستگي ندارند. افراد مي آيند و ميفرایند ولي مساجد همچنان میباشند و انحلال ندارند؛ 6- مساجد مراكزي مردمي میباشند چه از حیث تشکیل داد و اداره و چه از دید حضور در مساجد و منفعتگيري از فيوضات آن، عموم نقش اصلي و محوري را دارا ميباشند؛ 7- مساجد محل روشنگري عموم و حركت دادن آنها در راستاي هدف ها و اپلیکیشنهاي حكومت اسلامي ميباشند.
مساجد به انگیزه همين ويژگيهاي مهمي كه داشته و داراهستند، در روزگار رژيم پهلوي، مغضوب واقع شدند. در آن زمانه در تاثیر تبليغات اشتباه گوشه و کنار و جو اجتماعي را به سیرتکاملاي صحیح كرده بودند كه مساجد فقطً به مسائل نماز و عبادت محصور بود. به بركت انقلاب اسلامي مساجد سکو اصلي خویش را بازيافتند و فعاليت و نقش آنها پیشرفت بسيار زيادي يافت. اين دگرگونی از به عبارتی ماههاي نقط ی اوج جنگ و انقلاب يعني ماههاي پاياني قدمت رژيم پهلوي آغازشده و در سالهاي اوليه انقلاب به نقطع ی عطف خویش رسيد. گسترش نقش آدرس حسینیه نصرت مشهد مساجد و گشوده يافتن درجه واقعي خویش بعد از انقلاب، مصاديق و مظاهر گوناگوني داراست كه به چندین گزینه آن اشاره ميكنيم.
در ماههاي نقطع ی عطف انقلاب در سال 57 مساجد به پايگاههاي مبارزاتي و انقلابي تبديل شد و با محوريت بخشيدن به جنگ توانست رژيم پهلوي را از پاي درآورد. امامخميني (ره) در اين خصوص ميفرمايند: «اين مساجد میباشد كه اين بساط را صحیح كرد. اين مساجد میباشد كه نهضت را صحیح كرد. در قول فرستاده الله (ص)هم و بعد هم تامدتها مسجد مركز اجماع سياسي بود، مركز تجييش جيوش بود. محراب يعني مكان حرب، مكان مبارزه، هم پیکار با شيطان و هم پیکار با طاغوت… اي ملت، مسجدهاي خودتان را نگهداری كنيد»(1در بيان ديگري ميفرمايند: «اسلام مساجد را سنگر قرار بخشید و وسيله شد از باب اينكه از همين مساجد، از همين جمعيتها، از همين آدینهها و جماعات، همگی اموري كه اسلام رابه پيش ميپیروزی و قيام را به پيش ميموفقیت، مهيا باشد»(2
هم در روزگار پیکار و هم بعداز پيروزي انقلاب، مساجد به پايگاههاي روشنگري و دادن آگاهيهاي سياسي اجتماعي به عموم جنگ جو و انقلابي تبديل شدند. مسائل سياسي انقلاب، حیطه و دنیا، خطراتي كه انقلاب را تهديد ميكند، آشنایی معاندان داخلي و خارجي، راههاي رویا رویی و ايستادگي دربرابر معاندان انقلاب و اسلام به عنوان مثال مسائلي بودند كه طي سالهاي بعد از انقلاب به طور عظیم در مساجد گزینه اعتنا قرار گرفته و عموم مسلمان ايران نسبت به آنها توجيه و با خبر شدند. بدين ترتيب عملاً مساجد از جنبه عبادي صرف بیرون گردیده و افزون بر آن جنبه هاي سياسي و اجتماعي نيز پيدا كردند. در واقع مساجد به يك پايگاه مجموع عيارسياسي و انقلابي تبديل شدند و اين به عبارتی چيزي بود كه متبوع امام راحل بود. حضرت امام در اين رزرو حسینیه نصرت مشهد باره ميفرمايند:«مسجد و منبر در ابتدا اسلام مركز فعاليتهاي سياسي بوده جنگهايي كه در اسلام ميگردیده است بسياري از آن در مسجد طرحش ريخته ميشد»(3). نيزميفرمايند: «مساجد بهترين سنگرها و آدینه و جماعات مطلوبترين ميدان تشكل و بيان مصالح مسلمين ميباشند. امروز دولتها و سرسپردگان ابرقدرتها اگرچه به نزاع جدي با مسلمانها برخاستهاند … ولي هیچ زمان جثارت و توان تعطيل مساجد و معابد مسلمين را براي هميشه ندارند و فروغ عشق و علاقه و معرفت ميليونها مسلمان را نميتوانند خموشی كنند»(4). دربيان ديگري مي فرمايند: «اين مسجدالحرام و مساجد در حین نبی اكرم (ص) مركز جنگهاو مركز سياستها و مركز کارها اجتماعي و سياسي بوده. اين طور نبوده میباشد كه در مسجد پيغمبر (ص) به عبارتی مسائل عبادي نماز و روزه باشد، مسائل سياسياش بيشتر بوده. هر وقت ميخواستند به پیکار بفرستند افراد را، و بسيج كنند عموم را براي جنگها، از مسجد آغاز ميكردند اين کارها را»(5). به همين جهت میباشد كه حضرت امام تاكيد ميفرمودند: «اميدوارم كه چیره به اين دستور بشويد و مساجدمان برگردد به اکنون مساجد صدراول»(6در راستاي گسترش فعاليتهاي سياسي اجتماعي مساجد بعداز انقلاب، مساجدنقش مدد و حراست مردمي از انقلاب را در قبال معاندان داخلي و خارجي بر عهده داشته میباشد. جوان ها پرشور و انقلابي با حضوري بزرگ شماره تلفن حسینیه نصرت مشهد و شبانهروزي در مساجد و با آموزشهاي نظامي و آشنايي با سلاح و به كارگيري آن، به مراقبت و حراست از انقلاب پرداختند. مخصوصاً در مقابل کارشکنیهاي عامل ها بازمانده از رژيم منحط پهلوي و نيز گروههاي گم راه و مفسد و منافقين كه به دشمني با عموم مسلمان و انقلابي به پا خاسته بودند، نقش بسيار مهمي ايفا كردند.
شكلگيري بسياري از نهادهاي انقلابي نيز از مساجد بوده و هسته اوليه آنها از همين مساجد ريشه و نضج گرفته میباشد. كميتههاي انقلاب اسلامي يكياز همين موردها میباشد.